http://shanb-e-ghazan.blogfa.com/

نوع مطلب : شنب غازان، 
برچسب ها :

فهرست اسامي وزيران و صاحبان ديوان در دوره ايلخانان

 

    شمس‌الدين جويني وزير هلاكو خان، اباقا و تگودار تا سال ۶۸۳ ه‍. ق./۱۲۸۴ م.

    بوقا وزير ارغون تا سال ۶۸۷ ه‍. ق./۱۲۸۹ م.

    سعدالدوله ابهري وزير ارغون تا سال ۶۹۰ ه‍. ق./۱۲۹۱ م.

    صدرالدين زنجاني وزير گيخاتو تا سال ۶۹۴ ه‍. ق./۱۲۹۵ م.

    جمال‌الدين زنجاني وزير بايدو، سال ۶۹۴ ه‍. ق./۱۲۹۵ م.

    شرف‌الدين سمناني وزير غازان، سال ۶۹۵ ه‍. ق./۱۲۹۶ م.

    جمال‌الدين دستجرداني وزير غازان به مدت يك ماه، سال ۶۹۵ ه‍. ق./۱۲۹۶ م.

    صدرالدين زنجاني وزير غازان تا سال ۶۹۷ ه‍. ق./۱۲۹۸ م.

    سعدالدين ساوجي وزير غازان و الجايتو تا سال ۷۱۱ ه‍. ق./۱۳۱۲ م.

    رشيدالدين فضل‌الله همداني وزير غازان و الجايتو و ابوسعيد تا سال ۱۳۱۸ م.

    تاج‌الدين عليشاه وزير الجايتو و ابوسعيد تا سال ۷۲۴ ه‍. ق./۱۳۲۴ م.

    ركن‌الدين صاين وزير ابوسعيد

    دمشق خواجه وزير ابوسعيد تا سال ۷۲۷ ه‍. ق./۱۳۲۷ م.

    غياث‌الدين فرزند رشيدالدين فضل‌الله، وزير ابوسعيد تا سال ۷۳۶ ه‍. ق./۱۳۳۶ م.

نوع مطلب : اسامي وزيران دوره ايلخاني، 
برچسب ها :

سلطان ابوسعيد (از ۷۱۶ تا ۷۳۶ ه‍. ق.) از ايلخانان مغول و پسر الجايتو بود كه در سن دوازده سالگي به ايلخاني ايران رسيد. در بخشي از دوران ايلخاني او اميرچوپان، اميرالامراي لشكر ايلخاني، اداره كننده واقعي قلمرو او بود. ابوسعيد پس از دفع حمله سپاه اردوي زرين به خراسان و نيز شكست شورش برخي امراي شورشي مغول به سبب شجاعتش در جنگ لقب بهادر يافت. در دوران او بار ديگر سپاهيان اردوي زرين به رهبري اوزبگ خان به خراسان حمله كردند كه اين حمله نيز توسط سپاه اميرچوپان دفع شد (سال ۱۳۲۵ م.)

رشيدالدين وزير و مورخ نامي در دوران ابوسعيد ابتدا عزلت‌نشين شد، اما پس از چندي اميرچوپان او را به خدمت دعوت كرد. اما اقبال رشيدالدين ديري نپاييد، او توسط رقيبان به مسموم كردن سلطان فقيد متهم شد و همراه پسرش كه شربت‌دار سلطان پيشين بود كشته شد. دمشق خواجه پسر اميرچوپان بعد از رشيدالدين وزير ايلخان شد. بعدها پسر ديگر رشيدالدين، غياث‌الدين، در دربار ابوسعيد به مقام وزارت رسيد.

قدرت بيش از اندازه اميرچوپان و فرزندانش كه هر يك اداره بخشي از ايران را در دست داشتند و عشق ابوسعيد به بغدادخاتون دختر اميرچوپان، و قتل دمشق‌خواجه پسر اميرچوپان به دستور ابوسعيد و به اتهام رابطه با يكي از زنان حرمسراي سلطان، همه باعث رويارويي سپاه سلطان و چوپان شد كه با پشت كردن امراي سپاه به چوپان به سود سلطان ابوسعيد پايان يافت.

در تابستان سال ۷۳۶ ه.ق./ ۱۳۳۵ آوازه درافتاد كه اوزبگ خان بار ديگر آماده حمله به قلمرو ايلخان مي‌شود. سپاهيان بغداد و دياربكر به ايران اعزام گرديدند و در پي آنان ابوسعيد نيز عازم اين ناحيه گرديد. وي در سيزدهم ربيع‌الاول ۷۳۶ ه.ق./ سي نوامبر ۱۳۳۵ در ناحيه قره باغ ديده بر جهان فروبست. مرگ وي ظاهرا به واسطه مسموميت بوده‌است. بعدتر بغداد خاتون زوجه ايلخان و دختر اميرچوپان به مسموم كردن ابوسعيد متهم شد و اعدام گرديد. با مرگ ابوسعيد حكومت ايلخانان عملاً پايان يافت اما درگيري و جنگ بين رقيبان و مدعيان جانشيني ايلخانان ادامه يافت و قلمرو ايلخانيان تا سال‌ها و ظهور تيمور دچار ملوك‌الطوايفي شد.

نوع مطلب : ابو سعيد بهادر، 
برچسب ها :

پس از مرگ غازان‌خان به ايلخاني مغول در ايران رسيد. الجايتو نام ايراني محمد خدابنده را براي خود برگزيد. الجايتو پس از رسيدن به فرمان‌روايي، دستور به قتل آلافرنك پسر گيخاتو داد. او پسرش ابوسعيد را به فرمان‌روايي خراسان فرستاد. بعد از آن رعايت قانون اسلام و ياساي غازاني را الزام كرد. الجايتو شهر سلطانيه را به وجود آورد (اين كار را پپشتر پدرش ارغون آغاز كرده بود) و آن را پايتخت خوود قرار داد. او ديلم(گيلان) را كه با وجود گذشت پنجاه سال از برقراري ايلخانيان هنوز كاملا مطيع نشده بود فتح كرد، اما سپاهش در اين راه متحمل تلفات زيادي شد.

بقيه در ادامه مطلب...

نوع مطلب : ايلجايتو، 
برچسب ها :

بايدوخان نوادهٔ هولاكوخان و ششمين شاه ايلخانان در ايران بود. پس از مرگ چهارمين ايلخان مغول برادر او گيخاتو به سلطنت رسيد. بايدوخان در مقابل وي سر به شورش برداشت و امراي گيخاتو هم كه از او ناخرسندي داشتند او را در صحراي مغان فرو گرفتند و به بايدو تسليم كردند. بايدو هم به قتل او فرمان داد و خود در همدان به سلطنت نشست. سلطنت بايدو دوام بيافت و ضعف نفس خود وي و اعمال نفوذ بدخواهانهٔ امراء مانع از استحكام آن شد. او با شورش غازان پسر ارغون مواجه شد كه داعيهٔ فرمانروايي داشت. تلاقي دو سپاه كه در حدود مراغه روز داد، به صلح انجاميد (رجب ۶۹۴) اما چون امراء غازان، خاصه اميرنوروز، او را دوباره بر ضد بايدو تشويق به لشكركشي كردند، وي بار ديگر بر ضد ايلخان لشكر به آذربايجان آورد. بايدو كه طلب صلح بود، از جنگ خودداري كرد حتي از پيش لشكر غازان گريخت اما در نزديك نخجوان دستگير شد و به امر غازان به قتل رسيد (ذي‌القعده ۶۹۴) سلطنت او فقط ۸ ماه طول كشيد.^[۱]

نوع مطلب : بايدو، 
برچسب ها :

گيخاتوخان برادر ارغون‌خان و پنجمين شاه ايلخانان مغول در ايران بود. ارغون‌خان هنگام به پادشاهي رسيدن حكومت بغداد را به بايدوخاننوادهٔ هولاكو واگذاشت و حكومت روم را به برادر خود گيخاتو سپرد، پس از مرگ ارغون‌خان، گيخاتو در رجب ۶۹۰ قمري به سلطنت رسيد. در همان آغاز فرمانروايي با شورش تركمانان روم بر ضد مغولان آنجا مواجه شد و خود براي رفع آن شورش، لشكر به روم برد و آن فتنه را فرو نشاند. وزارت خود را به صدرالدين زنجاني داد و او را صدرجهان لقب داد و قدرت فوق‌العاده‌اي به او تفويض كرد؛ حتي در عزل و نصب شاهزادگان و امراء.
گيخاتو بعد از نيل به فرمانروايي اوقات خود را به كلي به عيش و عشرت سپرد. بوالهوسي و ولخرجي او موجب شد كه خزانه تهي شود و ناچار به تدبير و تشويق صدرجهان به نشر و ترويج نوعي پول كاغذي به نام چاو اقدام كرد اما چاو كه يك بدعت بود مورد قبول عامه واقع نشد و لاجرم متروك گرديد. گيخاتو به سبب افراط در شهوت راني مورد نفرت شديد اركان دولت گشت وي درين كار چنان افراط كرد كه به زنان و دختران امراي خويش نيز دست‌اندازي كرد. بايدوخان نوادهٔ هولاكو كه به خاطر او از قبول سلطنت كه بعد از ارغون به او پيشنهاد شد، خودداري كرده بود چون يك بار در مجلس او در مستي مورد اهانت شديد او واقع شد، در مقابل وي سر به شورش برداشت و امراي گيخاتو هم كه از او ناخرسندي داشتند او را در صحراي مغان فرو گرفتند و به بايدو تسليم كردند. بايدو هم به قتل او فرمان داد و خود در همدان به سلطنت نشست.^[۱]

نوع مطلب : گيخاتو، 
برچسب ها :

تِگودار (احمد) پس از پدرش هولاكوخان و برادرش اباقا سومين پادشاه سلسله ايلخانان ايران بود. او در ابتدا يك مسيحي نسطوري بود اما بعداً به دين اسلام گرويد، خود را احمد ناميد و به سنت پادشاهان مسلمان خود را سلطان ناميد. او برخلاف اخلافش و نيز برخلاف راي و نظر اميران و بزرگان مغول دشمني و جنگ با مملوكان مصر را ادامه نداد و براي سلطان مملوك پيام دوستي فرستاد. همين كار باعث تضعيف جايگاه او نزد بزرگان مغول شد. ارغون فرزند اباقا كه از ابتدا مدعي جدي تاج و تخت ايلخاني بود دست به شورش نهاد و با پشتيباني امرا و بزرگان مغول تگودار را به زيرآورد و برتخت او نشست و تگودار كه پيشتر در راه تثبيت قدرتش يكي از شاهزادگان مغول به نام قونقورتاي را به قتل رسانده بود، به همين جرم محاكمه و در بيست و ششم جمادي‌الاول ۶۸۳ ه.ق./۱۲۸۴ م. با شكستن كمرش اعدام شد. اين نوع اعدام براي ريخته نشدن خون بزرگان مغول انجام مي‌شده است.

نوع مطلب : تكوداراحمد، 
برچسب ها :

هلاكو در سال ۶۵۱ ه.ق. مامور تسخير ايران مركزي و غربي و فرونشاندن اسماعيليان و سركوب خليفه عباسي شد. لشكريان وي اكثر از طوايف عيسوي مغول بودند.^[۱] سال ۱۲۵۶ (ميلادي) او موفق شد ايران را به طور قطعي فتح كند و سلسلهٔ خوارزمشاهيان را براندازد. از اين گذشته، او براي اولين بار موفق شد، مقاومت اسماعيليان در البرز را بشكند و قلعه الموت را بگيرد. اسماعيليه نزديك به پنجاه قلعهٔ مستحكم را در منطقه طالقان و كوه‌هاي الموت در اختيار داشتند. ماموريت هلاكو به امر برادر بزرگ‌ترش منگوقاآن شروع شد. ابتدا يكي از امراي لشگرش به قلعه‌هاي اسماعيليه حمله برد و تعدادي از آنها را ويران كرد؛ سپس خود هلاكوخان پس از تصرف ماوراء النهر در سال ۶۵۳ ه ق از رود جيحون گذشت و پس از اينكه حاكم خراسان تسليم او شد، بقاياي اسماعيليه را مورد هجوم قرار داد و توانست بر آنها چيره شود.

بقيه در ادامه مطلب...

نوع مطلب : هلاكو خان، 
برچسب ها :

اباقا خان (درگذشتهٔ ذيحجه ۶۸۰ قمري در همدان) فرزند و جانشين هلاكوخان و دومين پادشاه از سلسله ايلخانان ايران است. جنگ‌هاي داخلي بين مغولان و درگيري بين ايلخانان ايران و همسايگان مغول شمالي شان يعني اردوي زرين در زمان اباقا شدت يافت. سرانجام اباقا توانست در سال ۶۶۸ ه.ق./۱۲۷۰ م. با شكست دادن همسايگان شمالي آرامش را به مرزهاي شمال شرقي ايران بازگرداند. در دهه بعدي او متوجه مرزهاي غربي شد،

بقيه در ادامه مطلب...

نوع مطلب : آباقاخان، 
برچسب ها :

تومان» ‌واژه‌اي از زبان مغولي به معناي ده هزار است. در بخش‌بندي‌هاي لشكري به ده هزار سرباز، تومان گفته و فرمانده آن را اميرتومان مي‌ناميدند.^[۱] اين واژه از دوران مغول (سدهٔ 7  /غازان خان) در سرزمين ايران متداول گرديد و واحد پول ايران گرديد.

نوع مطلب : ايلخانيان، 
برچسب ها :